Leczenie kanałowe w naszym gabinecie przeprowadzamy przy pomocy mikroskopu zabiegowego.
Kanały korzeniowe to struktury o średnicy często nie przekraczającej 0,1-0,2 mm, zaś komora zęba w której są rozmieszczone ujścia tych kanałów to przestrzeń o średnicy od 0,5 do 4mm. Opracowanie (udrożnienie i poszerzenie kanałów korzeniowych), a przed tym- w ogóle odnalezienie wszystkich kanałów jest czasami praktycznie niemożliwe, bez użycia mikroskopu- szczególnie jeśli chodzi o tzw. kanały dodatkowe (najczęściej, ale nie tylko – występujące w zębach trzonowych). Pozostawienie nieopracowanego kanału może prowadzić do późniejszych dolegliwości bólowych oraz innych powikłań – np. w postaci rozwoju zmian okołowierzchołkowych i torbieli umiejscowionych przy końcu korzenia zęba.
Kiedy ząb wymaga leczenia kanałowego?
Leczenie kanałowe to zabiegi pozwalające na utrzymanie w jamie ustnej chorego zęba, który w przeciwnym razie musiałby być usunięty.
Najczęściej ząb wymaga leczenia kanałowego w przypadku bardzo głębokiej próchnicy, która doprowadza do stanu zapalnego miazgi zęba. Kiedy bakterie wywołujące próchnicę dostaną się do środka zęba – miazga zostaje zakażona. Powoduje to martwicę, a nawet stany ropne wewnątrz zęba i jego otoczeniu. Ropień powstający w wyniku takiego zakażenia jest bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia pacjenta. Przewlekły stan martwiczy oraz zakażenie bakteriami wnętrza zęba prowadzi do zmian w kości otaczającej ząb. Kość ulega rozpuszczeniu. Przewlekłe, nieleczone zmiany w okolicach korzeni zębów mogą przekształcić się w torbiele osiągające czasami znaczne rozmiary. Takie stany zapalne mogą doprowadzić do poważnych chorób serca, nerek czy stawów.
To czy próchnica w zębie jest tak głęboka, że już wywołuje potrzebę leczenia kanałowego – może zostać ocenione tylko przez lekarza dentystę. Trzeba pamiętać, że nie każdy ból zęba świadczy już o potrzebie leczenia kanałowego, ale co najważniejsze również odwrotnie- brak bólu nie oznacza, że ząb takiego leczenia nie wymaga. Ból jest odczuciem bardzo subiektywnym. Niektórzy ludzie odczuwają go nawet przy bardzo płytkiej próchnicy. Niektórzy jednak nie odczuwają bólu aż do samego końca- do momentu kiedy już nawet leczenie kanałowe zęba nie jest możliwe i możliwe jest tylko jest jego usunięcie… odczucia bólowe zależne też są od tego jak gwałtownie rozwija się próchnica lub na ile nagły jest uraz zęba. Czynnik drażniący wnętrze zęba daje bardziej odczuwalne dolegliwości bólowe niż kiedy sytuacja rozwija się długo i powoli- wtedy stan zapalny może mieć charakter przewlekły i w ogóle nie dawać dolegliwości bólowych. dlatego tak ważna jest profilaktyka i wczesne wykrywanie problemów związanych z zębami.
przebieg leczenia kanałowego
Leczenie kanałowe polega na usunięciu całej zapalnie zmienionej, zakażonej lub martwiczej miazgi czyli tkanki ze środka zęba (z komory i kanałów korzeniowych) i szczelnym wypełnieniu pozostałej po niej przestrzeni gumowatym materiałem zwanym gutaperką, co zapobiega ponownemu zakażeniu tych przestrzeni. Przeprowadza się to przy pomocy specjalnych, bardzo cienkich, metalowych pilników, które wprowadza się do przestrzeni wewnątrz zęba. W trakcie poszerzania kanałów korzeniowych – przestrzenie te płucze się przeciwbakteryjnymi płynami. Nieposzerzony kanał zęba często ma średnicę mniejszą niż 0,1-0,2 mm, co sprawia, że narzędzie do niego wprowadzone musi być jeszcze węższe. Właśnie stopniowe poszerzanie tej przestrzeni poprzez wprowadzanie coraz szerszych pilników pozwala później, na prawidłowe wypłukanie ich płynami przeciwbakteryjnymi. W przeciwnym przypadku – igła strzykawki służącej do płukania oraz narzędzia służące do wypełniania kanałów są zbyt grube, żeby umieścić je w kanale na całej jego długości. Po poszerzeniu kanałów do odpowiedniej średnicy i po oczyszczeniu tych przestrzeni z zakażonej lub martwiczej tkanki – wypełnia się je gutaperką (specjalną gumowatą substancją służącą do wypełnienia kanałów zębów leczonych endodontycznie). Istnieją różne techniki poszerzania oraz wypełniania kanałów. Wszystkie mają na celu to samo – udrożnienie i poszerzenie kanałów co pozwala na prawidłowe ich odkażenie oraz szczelne wypełnienie, które uniemożliwia ponowny rozwój bakterii w korzeniu zęba.
Czy to boli?
Zdecydowanie nie. Dzisiejsze techniki leczenia kanałowego oraz środki znieczulające pozwalają zminimalizować odczucia bólowe podczas leczenia do zera lub absolutnego minimum.
Co jeśli nie zdecyduję się na leczenie kanałowe?
Ząb, który wymaga leczenia kanałowego, a w którym takie leczenie nie zostanie przeprowadzone będzie ulegał dalszemu zniszczeniu. Najczęściej dochodzi w kolejnych etapach do powstania ropnia, przetoki lub torbieli. Wydzielina ropna- początkowo jest wytwarzana i zbiera się w środku zęba oraz wydostaje się przez otwór na końcu korzenia do kości. Następnie przebija się przez całą szerokość kości i wywołuje uwypuklenie na dziąśle. Ropień powstały przy zębie wymaga nacięcia w celu uwolnienia wydzieliny. W innych- przewlekłych przypadkach może dojść także do powstania torbieli w kości lub ropnej przetoki. Czasami torbiele takie osiągają znaczne rozmiary i mogą nawet doprowadzić do złamania kości żuchwy. Ząb ze zgorzelinowym zapaleniem miazgi lub z przewlekłym bądź ostrym zapaleniem ropnym jest bardzo poważnym zagrożeniem dla zdrowia ogólnego pacjenta. Może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych związanych z narządami wewnętrznymi takimi jak chociażby serce– w tym do zapalenia wsierdzia, co jest już bezpośrednim zagrożeniem życia.
co po leczeniu kanałowym?
Po przeprowadzeniu leczenia kanałowego – korona zęba musi zostać zrekonstruowana. Odbudowa zniszczonej korony zęba musi po pierwsze odtwarzać pierwotny, prawidłowy, anatomiczny kształt zęba, po drugie- musi być wytrzymała mechanicznie, tak żeby ząb odzyskał swoją prawidłową funkcję, po trzecie – musi być szczelna. Czasami, niestety jednak w niewielu przypadkach – po leczeniu kanałowym wystarczy wykonać tradycyjne wypełnienie – nazywane przez pacjentów plombą. Najczęściej jednak – ząb po leczeniu kanałowym jest zniszczony w takim stopniu, że wypełnienie takie nie jest już wystarczające. Wtedy należy odbudować zniszczony ząb bardziej zaawansowaną metodą – na przykład koroną protetyczną lub uzupełnieniem typu inlay/onlay/overlay.
Z czego to wynika?
Jeśli ząb leczony kanałowo był leczony ze względu na silnie rozwiniętą próchnicę – najczęściej już przed rozpoczęciem leczenia kanałowego korona tego zęba jest bardzo zniszczona. Dodatkowo prawidłowo przeprowadzone leczenie kanałowe wymaga wykonania otworu, pozwalającego na prawidłowy dostęp do kanałów narzędziami stosowanymi w tym leczeniu. Najczęściej powoduje to, że z korony zęba pozostaje już bardzo niewiele zdrowych tkanek. Taka sytuacja jest przyczyną konieczności odbudowy zęba przy pomocy metod bardziej zaawansowanych niż tradycyjne wypełnienie, które w tej sytuacji- nie spełni już swojego zadania należycie. O rodzaju metody służącej do odbudowy zniszczonej korony zęba może decydować tylko lekarz dentysta, który uwzględni wszystkie czynniki mające wpływ na wytrzymałość i trwałość przyszłej odbudowy Twojego zęba. Wybierze on najbardziej adekwatną do danej sytuacji metodę rekonstrukcji zniszczonych tkanek. Więcej o koronach protetycznych oraz innych odbudowach zębów w dziale – odbudowy protetyczne zębów.